योग्यता का समाजशास्त्रीकरण
मदान, अमन (2007) योग्यता का समाजशास्त्रीकरण इकॉनॉमिक एण्ड पॉलिटिकल वीकली, 42 (29). pp. 3044-3050. ISSN (Print) - 0012-9976 | (Online) - 2349-8846
Fulltext Document
Sociologizing merit.pdf Download (76kB) |
Introduction
यह आलेख योग्यता का समाजशास्त्रीय और ऐतिहासिक नज़रिए से परीक्षण करता है और उन सामाजिक प्रक्रियाओं की पड़ताल करता है जिनसे मानवीय क्षमताएँ योग्यता में बदलती हैं। योग्यतातन्त्र का विचार मूलतः जाति जैसे जन्मजात विशेषाधिकारों के विरोध में समता के पक्ष में उभरा लेकिन उसे प्रायः असमानता को जायज़ ठहराने के लिए इस्तेमाल किया जाता है। इसमें योग्यता के बारे में पारसन्स से लेकर बोर्दू तक के समाजशास्त्रीय साहित्य की समीक्षा की गई है और यह दर्शाया गया है कि शिक्षा तक असमान पहुँच, वर्चस्व वाली संस्कृतियों की पक्षधर पाठ्यचर्या और विद्यार्थियों पर मुहर लगाने जैसे शिक्षकों के व्यवहार वास्तव में योग्यता को तय करते हैं। अन्त में योग्यता पर पुनर्विचार का आग्रह है।
Item Type: | Article |
---|---|
Discipline: | Sociology of Education |
Programme: | Postgraduate Programmes > MA in Education |
Title(English): | Sociologizing merit |
Creators(English): | Amman Madan |
Publisher: | Economic and Political Weekly |
Journal or Publication Title(English): | Economic and Political Weekly |
URI: | http://anuvadasampada.azimpremjiuniversity.edu.in/id/eprint/178 |
Edit Item |
Disclaimer
Translated from English to Hindi/Kannada by Translations Initiative, Azim Premji University. This academic resource is intended for non-commercial/academic/educational purposes only.
अनुवाद पहल, अज़ीम प्रेमजी विश्वविद्यालय द्वारा अँग्रेज़ी से हिन्दी में अनूदित। इस अकादमिक संसाधन का उपयोग केवल ग़ैर-व्यावसायिक, अकादमिक एवं शैक्षिक उद्देश्यों के लिए किया जा सकता है।
ಅಜೀಂ ಪ್ರೇಮ್ಜಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅನುವಾದ ಉಪಕ್ರಮದ ವತಿಯಿಂದ ಇದನ್ನು ಇಂಗ್ಲೀಷ್ನಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲವನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯೇತರ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ.