राजनीतिक अध्ययन में एथ्नॉग्राफ़ी की भूमिका
कुमार, सतेन्द्र (2015) राजनीतिक अध्ययन में एथ्नॉग्राफ़ी की भूमिका प्रतिमान, 3 (1). pp. 213-221.
Fulltext Document
राजनीतिक अध्ययन में एथ्नॉग्राफ़ी की भूमिका.pdf Download (3MB) |
Introduction
इस लेख के ज़रिये एथ्नॉग्राफ़ी-आधारित उपागम के तीन लाभों की चर्चा की गई है। पहला, एथ्नॉग्राफ़ी राजनीति के सूक्ष्म पहलुओं को समझने की कुंजी है, दूसरा, यह एक ऐसा उपागम है जो किसी अनसुलझे और जटिल परिदृश्य के सूत्रों को सूचनादाताओं, विचारधाराओं और किसी समूह विशेष के अन्दरूनी दृष्टिकोण के आधार पर समझने का प्रयास करता है और तीसरा, एथ्नॉग्राफ़ी का उपागम व्यक्ति से केवल सवाल पूछने में यकीन नहीं करता है बल्कि वह उसकी गतिविधियों के अवलोकन को भी बराबर का महत्त्व देता है। लेकिन, एथ्नॉग्राफ़ी शोध की एक बड़ी सीमा यह है कि इसके आधार पर सामान्यीकृत निष्कर्षों तक नहीं पहुँचा जा सकता। फिर भी, राजनीतिक प्रक्रियाओं, उनके विमर्शों की सही समझ विकसित करने के लिए जिन पद्धतियों का इस्तेमाल होता है उनके मुक़ाबले एथ्नॉग्राफ़ी एक ज़्यादा सम्भावनाशील अनुशासन है।
Item Type: | Article |
---|---|
Discipline: | Development Studies Political Science |
Programme: | Works of Partner Organisations > Centre for the Study of Developing Societies > Pratimaan |
Creators(English): | Satendra Kumar |
Publisher: | CSDS, Delhi |
Journal or Publication Title(English): | Pratimaan |
URI: | http://anuvadasampada.azimpremjiuniversity.edu.in/id/eprint/3244 |
Edit Item |
Disclaimer
Translated from English to Hindi/Kannada by Translations Initiative, Azim Premji University. This academic resource is intended for non-commercial/academic/educational purposes only.
अनुवाद पहल, अज़ीम प्रेमजी विश्वविद्यालय द्वारा अँग्रेज़ी से हिन्दी में अनूदित। इस अकादमिक संसाधन का उपयोग केवल ग़ैर-व्यावसायिक, अकादमिक एवं शैक्षिक उद्देश्यों के लिए किया जा सकता है।
ಅಜೀಂ ಪ್ರೇಮ್ಜಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅನುವಾದ ಉಪಕ್ರಮದ ವತಿಯಿಂದ ಇದನ್ನು ಇಂಗ್ಲೀಷ್ನಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲವನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯೇತರ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ.